Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 5-17 ετών να συμμετέχουν σε τουλάχιστον 60 λεπτά μέτριας έως υψηλής έντασης άσκησης, σχεδόν καθημερινά. Οι πιο πάνω συστάσεις προέρχονται από συμπεράσματα πάνω από 10.000 ερευνών, που αποδεικνύουν τα βραχυπρόθεσμα καθώς και τα μακροπρόθεσμα οφέλη που έχει η άθληση στην παιδική ηλικία και στην εφηβεία.
Υπάρχει όμως μια μεγάλη ομάδα παιδιών και εφήβων που ασχολούνται εντατικά με τον αθλητισμό, αφιερώνοντας πάνω από 10 ώρες έντονης προπόνησης εβδομαδιαίως, με στόχο την επιτυχία και την διάκριση τους. Οι νεαροί αυτοί αθλητές δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν ενήλικες αθλητές λόγω των ειδικών απαιτήσεων τους σε ζητήματα ενέργειας, θερμορύθμισης και θρεπτικών συστατικών. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να είναι ελάσσονος σημασίας και η πνευματική τους υγεία, λόγω της ιδιαιτερότητας του κάθε έφηβου ξεχωριστά.
Μερικές από τις συνέπειες των λανθασμένων διατροφικών συστάσεων από άτομα που δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις, συνήθως σχετίζονται με καθυστέρηση της ανάπτυξης, καθυστέρηση της σεξουαλικής ωρίμανσης, αφυδάτωση, κράμπες, τραυματισμούς, διατροφικές διαταραχές και κακή διαχείριση βάρους των αθλητών. Έτσι γίνεται αντιληπτό το γεγονός πως η κακή διατροφή έχει αρνητική επίδραση στην υγεία και στην επίδοση του νεαρού αθλητή ούτως ώστε η παρακολούθηση τους από ειδικούς να κρίνεται αναγκαία.
Ενεργειακές ανάγκες
Είναι ζωτικής σημασίας η επιπρόσθετη ενεργειακή πρόσληψη στους νεαρούς αθλητές ώστε να καλυφτούν οι απαιτήσεις τους για ανάπτυξη, ωρίμανση και τη σωματική δραστηριότητα τους (American Dietetic Association). Η μακροχρόνια ανεπαρκής πρόσληψης ενέργειας μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της ανάπτυξης, καθυστέρηση της έμμηνους ρύσης, προβλήματα της υγείας των οστών, αυξημένους τραυματισμούς και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών διαταραχών. Σε αυξημένο κίνδυνο βρίσκονται οι αθλητές που ασχολούνται με την ρυθμική – ενόργανη γυμναστική, το μπαλέτο καθώς και οι αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα στα οποία κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το σωματικό τους βάρος.
Υδατάνθρακες και ενυδάτωση
Πιστεύεται ότι κατά την άσκηση τα παιδιά χρησιμοποιούν περισσότερο τα λίπη ως πηγή ενέργειας καθώς έχουν μικρότερες αποθήκες γλυκογόνου και έχουν περιορισμένη ικανότητα γλυκόλυσης. Στα παιδιά υπάρχει επίσης διαφορά στη θερμορύθμιση σε σχέση με τους ενήλικες, αφού ο ρυθμός εφίδρωσης τους είναι περίπου 2,5 φορές μικρότερος, τη στιγμή που η ουδός εφίδρωση είναι υψηλότερη. Με βάση τα πιο πάνω καθίσταται εμφανές πως η πρόσληψη υδατανθράκων και υγρών κατά τη διάρκεια μιας παρατεταμένης άσκησης μπορεί να έχει ιδιαίτερα οφέλη στην επίδοση τους, αλλά και στην αποφυγή θερμικού στρες και κραμπών.
Πρωτεΐνες
Τα παιδιά και οι έφηβοι αθλητές παρουσιάζουν υψηλότερες πρωτεϊνικές ανάγκες σε σχέση με τους ενήλικες λόγω της επιπρόσθετης ανάγκης που έχουν σε πρωτεΐνη για την ανάπτυξη τους. Σε γενικές γραμμές όμως οι αθλητές μπορούν να καλύψουν τις αυξημένες τους ανάγκες σε πρωτεΐνη αν αυξήσουν σωστά την πρόσληψη τους σε ενέργεια. Οι αθλητές που βρίσκονται περισσότερο σε κίνδυνο για πρωτεϊνικό υποσιτισμό είναι αυτοί που ακολουθούν χορτοφαγικές δίαιτες, καθώς και αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο για αρκετό καιρό.
Συμπερασματικά
Τα ευεργετικά οφέλη της συστηματικής άθλησης για τους νέους είναι αδιαμφισβήτητα, όμως η συστηματική και η απαιτητική προπόνηση απαιτεί προσοχή. Παρόλο που έχουν διαπιστωθεί μεταβολικές διαφορές σε σχέση με τους ενήλικες αθλητές, δεν υπάρχει κάποια επίσημη θέση από αρμόδιους φορείς ούτως ώστε να δοθούν σαφείς συστάσεις σε αυτήν την πληθυσμιακή ομάδα.
Υπάρχει όμως μια μεγάλη ομάδα παιδιών και εφήβων που ασχολούνται εντατικά με τον αθλητισμό, αφιερώνοντας πάνω από 10 ώρες έντονης προπόνησης εβδομαδιαίως, με στόχο την επιτυχία και την διάκριση τους. Οι νεαροί αυτοί αθλητές δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν ενήλικες αθλητές λόγω των ειδικών απαιτήσεων τους σε ζητήματα ενέργειας, θερμορύθμισης και θρεπτικών συστατικών. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να είναι ελάσσονος σημασίας και η πνευματική τους υγεία, λόγω της ιδιαιτερότητας του κάθε έφηβου ξεχωριστά.
Μερικές από τις συνέπειες των λανθασμένων διατροφικών συστάσεων από άτομα που δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις, συνήθως σχετίζονται με καθυστέρηση της ανάπτυξης, καθυστέρηση της σεξουαλικής ωρίμανσης, αφυδάτωση, κράμπες, τραυματισμούς, διατροφικές διαταραχές και κακή διαχείριση βάρους των αθλητών. Έτσι γίνεται αντιληπτό το γεγονός πως η κακή διατροφή έχει αρνητική επίδραση στην υγεία και στην επίδοση του νεαρού αθλητή ούτως ώστε η παρακολούθηση τους από ειδικούς να κρίνεται αναγκαία.
Ενεργειακές ανάγκες
Είναι ζωτικής σημασίας η επιπρόσθετη ενεργειακή πρόσληψη στους νεαρούς αθλητές ώστε να καλυφτούν οι απαιτήσεις τους για ανάπτυξη, ωρίμανση και τη σωματική δραστηριότητα τους (American Dietetic Association). Η μακροχρόνια ανεπαρκής πρόσληψης ενέργειας μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της ανάπτυξης, καθυστέρηση της έμμηνους ρύσης, προβλήματα της υγείας των οστών, αυξημένους τραυματισμούς και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών διαταραχών. Σε αυξημένο κίνδυνο βρίσκονται οι αθλητές που ασχολούνται με την ρυθμική – ενόργανη γυμναστική, το μπαλέτο καθώς και οι αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα στα οποία κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το σωματικό τους βάρος.
Υδατάνθρακες και ενυδάτωση
Πιστεύεται ότι κατά την άσκηση τα παιδιά χρησιμοποιούν περισσότερο τα λίπη ως πηγή ενέργειας καθώς έχουν μικρότερες αποθήκες γλυκογόνου και έχουν περιορισμένη ικανότητα γλυκόλυσης. Στα παιδιά υπάρχει επίσης διαφορά στη θερμορύθμιση σε σχέση με τους ενήλικες, αφού ο ρυθμός εφίδρωσης τους είναι περίπου 2,5 φορές μικρότερος, τη στιγμή που η ουδός εφίδρωση είναι υψηλότερη. Με βάση τα πιο πάνω καθίσταται εμφανές πως η πρόσληψη υδατανθράκων και υγρών κατά τη διάρκεια μιας παρατεταμένης άσκησης μπορεί να έχει ιδιαίτερα οφέλη στην επίδοση τους, αλλά και στην αποφυγή θερμικού στρες και κραμπών.
Πρωτεΐνες
Τα παιδιά και οι έφηβοι αθλητές παρουσιάζουν υψηλότερες πρωτεϊνικές ανάγκες σε σχέση με τους ενήλικες λόγω της επιπρόσθετης ανάγκης που έχουν σε πρωτεΐνη για την ανάπτυξη τους. Σε γενικές γραμμές όμως οι αθλητές μπορούν να καλύψουν τις αυξημένες τους ανάγκες σε πρωτεΐνη αν αυξήσουν σωστά την πρόσληψη τους σε ενέργεια. Οι αθλητές που βρίσκονται περισσότερο σε κίνδυνο για πρωτεϊνικό υποσιτισμό είναι αυτοί που ακολουθούν χορτοφαγικές δίαιτες, καθώς και αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο για αρκετό καιρό.
Συμπερασματικά
Τα ευεργετικά οφέλη της συστηματικής άθλησης για τους νέους είναι αδιαμφισβήτητα, όμως η συστηματική και η απαιτητική προπόνηση απαιτεί προσοχή. Παρόλο που έχουν διαπιστωθεί μεταβολικές διαφορές σε σχέση με τους ενήλικες αθλητές, δεν υπάρχει κάποια επίσημη θέση από αρμόδιους φορείς ούτως ώστε να δοθούν σαφείς συστάσεις σε αυτήν την πληθυσμιακή ομάδα.
Ως εκ τούτου, κρίνεται αναγκαία η εξατομίκευση στις συστάσεις διατροφής για τους νεαρούς αθλητές.
Πηγή: www.nereus.com.cy
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου